وای فام برای عموم افراد حکم اسم مستعار تمام روش های بی سیم را دارد. مردم به هر امکان ارتباط آزادی می گویند وای فای. تصور اشتباه و رایج دیگر این است که وای فای را مخفف Wireless fidelity می دانند، در صورتی که وای فای یک نام کاملا مستقل و تجاری است. وای فای و وایمکس تا حدی مشابه هم کار می کند اما دقیقا یک نوع فناوری نیستند.
وای فای به نوعی فناوری پیشرفته بلوتوث است. دستگاه های مجهز به درگاه وای فای مثل رادیو عمل کرده و امواج رادیویی را دریافت می کنند اما تفاوت اصلی آنها در این است که این رادیوها قادر هستند اطلاعات به شکل صفر و یکِ دیجیتالی را به حالت امواج رادیویی تبدیل کنند و بعد منتقل کنند.
وای فای عمل ارسال و دریافت را روی فرکانس های 2.5 گیگاهرتزی یا 5 گیگاهرتزی انجام می دهد و این اطلاعات لزوما داده هایی نیستند که شما از شبکه جهانی اینترنت بگیرید یا به آن ارسال کنید. بسته به نوع استاندارد، سرعت انتقال داده از 11 تا 30 مگابیت در ثانیه در انواع وای فای های متفاوت است و برد آن هم 50 تا 100 متر است که از نقاط ضعف اصلی و تمایز آن با وایمکس است.
در اصل وای فای بدون هیچگونه ارتباط کابلی بین فرستنده و گیرنده کار می کند. ارتباط بین فرستنده و گیرنده از طریق فرکانس رادیویی صورت می گیرد. فرکانس رادیویی در یک طیف الکترومغناطیسی مشخصی برای انتشار اطلاعات مورد استفاده قرار می گیرد.
پایه و اساس هر شبکه بی سیم اکسس پوینت ها هستند، وظیفه اصلی اکسس پوینت ها انتشار سیگنال شبکه بی سیم است. کامپیوترها و دستگاه های دیگر این سیگنال را دریافت می کنند و از طریق اکسس پوینت از شبکه های محلی به شبکه (و اینترنت) وصل می شوند. در صورتی که وایمکس ها به شبکه های جهانی متصل می شوند.
ابزارهایی که قصد وصل شدن به شبکه وای فای را دارند، باید به تجهیزات اتصال به شبکه های بیسیم مجهز شده باشند، مثل کارت شبکه بی سیم. کارت شبکه بی سیم در لپ تاپ ها و تلفن های هوشمند به طور پیش فرض نصب می شود.
وای فای توسط ابزارها و برنامه های بسیار زیادی پشتیبانی می شود. از کنسول های بازی گرفته تا تلفن های هوشمند. همینطور تقریبا همه سیستم عامل ها هم از وای فای پشتیبانی می کنند. سازمان وای فای بعد از آزمایش و بررسی به ابزارهای وای فای اعتبارنامه وای فای می دهد و این اعتبارنامه به این معنی است که همه دستگاه هایی که این اعتبارنامه را داشته باشند قابلیت اتصال به همدیگر را دارند، فرقی هم نمی کند چه شرکتی سازنده دستگاه باشد.